Tinh trùng yếu: Nguyên nhân, triệu chứng & cách điều trị

Nhiều nam giới thường cho rằng khả năng sinh lý là yếu tố quyết định đến vấn đề sinh sản của phái nam. Nhưng trên thực tế, chất lượng tinh trùng mới là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của nam giới. Đối với những nam giới có chất lượng tinh trùng yếu, họ sẽ phải đối mặt với nguy cơ vô sinh, hiếm muộn rất cao. Vậy nguyên nhân của vấn đề này là do đâu? Làm cách nào để phát hiện và khắc phục tình trạng tinh trùng yếu kịp thời, hiệu quả?

Thế nào là tinh trùng yếu?

Tinh trùng là tế bào sinh sản của nam giới. Nó đóng vai trò rất quan trọng đối với khả năng sinh sản của cánh mày râu. Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, mỗi tinh trùng đều mang bộ nhiễm sắc thể đơn bội với 23 nhiễm sắc thể. Chúng được biệt hóa cao độ, có thể di chuyển bên trong đường sinh dục nữ, nhận biết trứng và thụ tinh.

Ở những nam giới khỏe mạnh, mỗi ngày sẽ có từ vài chục đến vài trăm triệu tinh trùng được sinh ra từ 2 bên tinh hoàn. Trong mỗi lần xuất tinh, sẽ có khoảng từ 20 triệu – 200 triệu tinh trùng/ml được phóng ra ngoài. Nếu gặp đúng thời cơ, tinh trùng có thể gặp được trứng và xảy ra quá trình thụ tinh, hình thành nên phôi thai.

Tinh trùng yếu được hiểu là tình trạng tinh trùng được sản xuất ra có số lượng ít hơn bình thường, có tỉ lệ dị dạng cao hoặc không có khả năng di chuyển, di chuyển chậm, dễ bị “chết yểu” trên đường đi chuyển đến gặp trứng.

Theo các chuyên gia nam khoa, tinh trùng yếu là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến cho nhiều nam giới gặp khó khăn trong vấn đề sinh sản. Đặc biệt có nhiều trường hợp bị tinh trùng yếu bị vô sinh, hiếm muộn, buộc phải áp dụng các biện pháp hỗ trợ sinh sản mới có thể có con. Do đó, việc nhận diện và cải thiện chất lượng tinh trùng là điều cần thiết mà mọi nam giới cần quan tâm.

Nam giới bị tinh trùng yếu là do đâu?

Vì sao nam giới bị tinh trùng yếu? Nguyên nhân tinh trùng yếu là do đâu? Chắc chắn đây là băn khoăn, thắc mắc của rất nhiều nam giới khi được chẩn đoán yếu tinh trùng.

Theo chia sẻ của các chuyên gia y tế, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau khiến nam giới bị tinh trùng yếu. Nó có thể là do ảnh hưởng tâm lý, sức khỏe hay các bệnh lý trong cơ thể.

Có thể kể đến một số nguyên nhân chính gây tình trạng tinh trùng yếu ở nam giới gồm:

• Tâm lý căng thẳng, mệt mỏi kéo dài

Tâm lý có ảnh hưởng trực tiếp đến việc sản xuất nội tiết tố trong cơ thể. Bởi vậy những nam giới thường xuyên ở trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, stress hay áp lực kéo dài… sẽ làm ảnh hưởng tới lượng hormone được sản xuất trong cơ thể. Điều này sẽ khiến cho việc sản xuất tinh trùng trở nên kém hơn, chất lượng tinh trùng không được đảm bảo. Và do đó, nguy cơ tinh trùng yếu là rất dễ xảy ra.

• Thiếu hụt chất dinh dưỡng

Một cơ thể khỏe mạnh, được cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng sẽ rất có lợi cho quá trình sinh tinh, giúp tinh trùng được khỏe mạnh. Tuy nhiên nếu như cơ thể bị thiết hụt các chất dinh dưỡng quan trọng như kẽm, mangan, viramin C, selen… thì sẽ khiến cho tinh trùng yếu cả về số lượng lẫn chất lượng.

• Quan hệ tình dục không điều độ

Tần suất quan hệ tình dục cũng là một yếu tố làm ảnh hưởng tới chất lượng tinh trùng của nam giới. Nếu một người nam quan hệ tình dục quá nhiều sẽ làm giảm sự nhạy cảm của dương vật, dễ dẫn tới tình trạng khó xuất tinh, gây ảnh hưởng tới quá trình sản xuất tinh trùng và dễ bị tinh trùng yếu.

Còn với những trường hợp ít quan hệ thì việc xuất tinh quá ít cũng có thể khiến cho tinh trùng yếu dần, trở nên thưa thớt và giảm dần về số lượng.

• Luyện tập, vận động hay lao động quá sức

Tập luyện thể thao với cường độ mạnh, làm việc nặng, lao động quá sức… đều có thể khiến cho nhịp sinh học của nam giới bị rối loạn. Điều này sẽ khiến cho vùng kín nam trở nên nóng hơn, gây ảnh hưởng tới quá trình sản xuất tinh trùng. Bạn có thể bị tinh trùng yếu và giảm sút về chất lượng, gây ảnh hưởng tới khả năng sinh sản.

• Sử dụng chất kích thích

Uống nhiều bia rượu, hút thuốc lá hay sử dụng các chất kích thích thường xuyên… đều là những nguyên do làm ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng tinh trùng. Không chỉ khiến cho số lượng tinh trùng bị giảm sút mà những chất độc hại này còn làm tăng tỉ lệ dị dạng cao cho tinh trùng, khiến tinh trùng yếu, dễ bị “chết yểu”.

• Ảnh hưởng của sóng điện từ

Các nhà khoa học đã chứng minh tác động của sóng điện từ đối với chất lượng tinh trùng của nam giới. Theo đó những người thường xuyên để điện thoại trong túi quần hay có thói quen sử dụng máy tính xách tay trên đùi trong thời gian dài… đều có thể gây ảnh hưởng tới việc sản xuất tinh trùng ở tinh hoàn. Số lượng tinh trùng có thể bị giảm sút, khiến tinh trùng yếu hơn.

• Tác động của bệnh lý

Những bệnh lý ở cơ quan sinh dục như nhiễm trùng cơ quan sinh dục, giãn tĩnh mạch thừng tinh, tinh hoàn ẩn, xuất tinh ngược dòng, rối loạn nội tiết tố nam, rối loạn chức năng sinh lý… đều có thể tác động đến chất lượng tinh trùng nam giới. Đặc biệt những căn bệnh này khi ở giai đoạn nặng, không được chữa trị dứt điểm thì nguy cơ nam giới bị tinh trùng yếu là rất cao.

Nhận biết tinh trùng yếu qua các triệu chứng

Trên thực tế nam giới rất khó để tự nhận biết được bản thân có bị tinh trùng yếu hay không bởi tinh trùng có kích thước rất nhỏ, không thể quan sát được bằng mắt thường. Tuy nhiên các bạn vẫn có thể nghi ngờ bản thân bị tinh trùng yếu nếu có các biểu hiện sau:

• Tinh trùng loãng:

Là hiện tượng nam giới khi xuất tinh thì tinh dịch loãng như nước, không ở dạng sền sệt như bình thường. Lượng tinh dịch phóng ra ít hơn 2-5ml trong mỗi lần xuất tinh.

• Tinh trùng đông đặc:

Là tình trạng tinh dịch sau khi được xuất ra bên ngoài hơn 30 phút mà vẫn không hóa lỏng mà có chiều hướng đông đặc lại.

• Tinh trùng vón cục:

Là tình trạng tinh dịch khi ra bên ngoài bị vón thành từng cục nhỏ, có màu trắng.

• Tinh trùng có màu sắc và mùi bất thường:

Khi tinh dịch xuất ra bên ngoài có màu sắc lạ, có lẫn máu hay mùi bất thường thì thường là dấu hiệu cảnh báo về các bệnh lý ở cơ quan sinh dục, khiến cho chất lượng tinh trùng bị suy giảm, yếu hơn.

Bên cạnh đó, những nam giới đã kết hôn hay quan hệ tình dục nhiều mà lâu có con hay người không có ham muốn tình dục, tinh hoàn bị sưng đau, xuất tinh sớm… đều có thể là những biểu hiện cảnh báo về tình trạng tinh trùng yếu.

Tinh trùng yếu có vô sinh không?

Như chúng ta đã biết, thụ thai là quá trình hợp nhất giữa tinh trùng của nam giới và trứng của nữ giới. Trước đó, tinh trùng của nam giới cần phải được phóng vào bên trong âm đạo nữ giới và di chuyển qua một quãng đường dài mới gặp được trứng. Trong quãng đường này, tinh trùng sẽ gặp phải nhiều sự cản trở mà nếu không có đủ sự khỏe mạnh thì chúng sẽ có thể bị loại bỏ và không thể đi đến đích. Chính vì vậy, chất lượng tinh trùng là yếu tố vô cùng quan trọng đối với khả năng thụ thai tự nhiên của nam giới. Vậy nam giới bị tinh trùng yếu có mang thai và có con tự nhiên được không?

Giải đáp cho thắc mắc này, các chuyên gia nam khoa cho biết: Tinh trùng yếu là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến nam giới bị vô sinh. Tuy nhiên điều đó không có nghĩa là mọi nam giới bị tinh trùng yếu đều không thể sinh sản.

Trên thực tế, ở mỗi nam giới chất lượng tinh trùng sẽ không có sự đồng đều. Kể cả ở những người bị tinh trùng yếu thì chất lượng tinh trùng cũng sẽ khác nhau.

Trong trường hợp người nam bị tinh trùng yếu nhưng chỉ ảnh hưởng về số lượng, còn chất lượng tinh trùng vẫn có độ di động tốt thì vẫn có thể di chuyển đến gặp trứng và thụ thai tự nhiên.

Ngược lại nếu như chất lượng tinh trùng quá yếu, các chú tinh binh không thể vượt qua đoạn đường đến gặp trứng thì cơ hội mang thai sẽ rất thấp, thậm chí là bằng 0. Đối với những trường hợp này thì nếu muốn có con thì cần phải áp dụng biện pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh nhân tạo hoặc thụ tinh ống nghiệm.

Chẩn đoán xác định tinh trùng yếu

Để biết được chính xác bản thân có bị tinh trùng yếu hay không, các anh em cần phải đến các cơ sở y tế để thăm khám và làm các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết. Qua đó bác sĩ mới có thể xác định được chất lượng tinh trùng ở từng trường hợp và đưa ra những gợi ý quan trọng để cải thiện chất lượng các chú tinh binh.

Hiện nay, phương pháp xét nghiệm giúp nam giới xác định chính xác chất lượng tinh trùng của mình là tinh dịch đồ. Theo đó bạn sẽ cần cung cấp mẫu tinh dịch của mình bằng cách thủ dâm và xuất tinh vào ống nghiệm. Bác sĩ sẽ tiến hành soi mẫu tinh dịch dưới kính hiển vi để xác định tình trạng tinh trùng ở từng trường hợp.

– Nếu nam giới có chất lượng tinh trùng bình thường, khỏe mạnh thì sẽ có các chỉ số sau:

• Lượng tinh dịch khi xuất tinh đạt từ 2-5ml.
• Mật độ tinh trùng trung bình là 60-80 triệu/ml.
• Độ di động >75%, trong đó di động nhân >25%, hình thái bình thường >30%
• Không có hồng cầu và có dưới 1 triệu bạch cầu trong 1ml tinh dịch.

– Nếu nam giới bị tinh trùng yếu thì các chỉ số sẽ thể hiện như sau:

• Tỷ lệ tinh trùng chết hoặc nằm im nhiều quá >25%.
• Độ di động ít <75%, trong đó độ chuyển động thấy ít hơn 50% và chuyển động thẳng, nhanh vút như tên bắn ít hơn 25%.

Tùy theo kết quả đánh giá ban đầu, bác sĩ sẽ chỉ định thêm cho người bệnh thực hiện một số các xét nghiệm khác để tìm ra nguyên nhân tinh trùng yếu như:

• Siêu âm bìu
• Xét nghiệm nội tiết tố
• Tổng phân tích nước tiểu sau xuất tinh
• Xét nghiệm di truyề
• Sinh thiết tinh hoàn

Hướng dẫn cách cải thiện tinh trùng yếu

Theo nghiên cứu của các bác sĩ, thời gian để tinh trùng sinh trưởng và phát triển là khoảng 3 tháng. Điều này có nghĩa là cứ 3 tháng thì tinh trùng ở tinh hoàn sẽ được sản xuất mới, thay thế các tinh trùng cũ. Do đó, nam giới nếu muốn khắc phục tình trạng tinh trùng yếu thì cần phải có sự thay đổi về các thói quen sinh hoạt, lối sống, chế độ ăn uống… Cụ thể như sau:

• Ăn uống điều độ, bổ sung nhiều chất dinh dưỡng tốt cho khả năng sinh lý và chất lượng tinh trùng như các thực phẩm giàu chất béo, kẽm, các loại vitamin (A, C, E)…
• Ngủ nghỉ đúng giờ, không làm việc quá sức
• Kiểm soát cân nặng cơ thể trong phạm vi cho phép, tránh để tăng cân quá mức
• Luyện tập thể thao thường xuyên, vừa sức
• Hạn chế đi tắm nước nóng, xông hơi
• Không uống rượu bia, hút thuốc lá hay sử dụng các chất kích thích
• Không sử dụng các loại thuốc gây mê, gây tê
• Giữ tâm lý luôn thoải mái, thả lỏng
• Không nên sử dụng các thiết bị công nghệ thường xuyên

Tuy nhiên trong trường hợp tình trạng tinh trùng yếu là do bệnh lý hay các vấn đề về nội tiết, khả năng sinh lý… thì các anh em cần áp dụng các phương pháp hỗ trợ điều trị như:

• Phẫu thuật: Áp dụng cho trường hợp bị giãn tĩnh mạch thừng tinh, tắc ống dẫn tinh…
• Điều trị nhiễm trùng: Sử dụng thuốc kháng sinh phù hợp để khắc phục tình trạng nhiễm trùng đường sinh dục, giúp cải thiện khả năng sinh tinh.
• Điều trị các vấn đề trong quan hệ tình dục: Sử dụng thuốc để giúp cải thiện chất lượng tinh trùng đối với các trường hợp bị rối loạn cương dương hay xuất tinh sớm.
• Thuốc và điều trị nội tiết tố: Dùng cho những trường hợp tinh trùng yếu do sự ảnh hưởng của nội tiết tố trong cơ thể. T
• Các phương pháp hỗ trợ sinh sản: Áp dụng cho những trường hợp không có khả năng sinh sản tự nhiên bằng cách bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) hoặc thụ tinh ống nghiệm (IVF).

Tinh trùng yếu là vấn đề xảy ra ở nhiều nam giới. Tuy nhiên các bạn hoàn toàn có thể phòng tránh tình trạng này nếu như duy trì được một lối sống lành mạnh, khoa học. Trong trường hợp được xác định bị tinh trùng yếu, các bạn cũng không nên quá lo lắng mà nên tìm đến sự hỗ trợ của các bác sĩ đẻ nhận được những lời khuyên bổ ích. Hi vọng những thông tin trên đây đã giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này. Nếu cần thêm bất cứ sự hỗ trợ nào từ các chuyên gia, bạn có thể liên hệ đến đường dây nóng 02437.152.152 để được tư vấn cụ thể hơn.